Rođena za sve uloge
Gordana Đurđević-Dimić
SEDMA dobitnica ugledne nagrade „Žanka Stokić“, koju dodeljuju beogradsko Narodno pozorište i „Večernje novosti“ je novosadska glumica Gordana Đurđević-Dimić. Ovo je u utorak jednoglasno odlučio žiri kojim je predsedavala Mira Stupica, a u kom su bili Manojlo Vukotić, generalni direktor i glavni urednik „Novosti“, Radmila Živković, Jelisaveta Sablić i Predrag Ejdus.
- Do suza me je potreslo kada me je Mira Stupica pozvala da mi saopšti da sam dobila nagradu, već dugo nisam čula njen čarobni glas i zaista nisam mogla da ne briznem u plač - rekla nam je u utorak u telefonskom razgovoru Gordana Đurđević-Dimić. - Razne emocije i primisli javljaju mi se kad god se pomene ime velike Žanke Stokić. Iznenađena sam, nisam znala da sam u konkurenciji, ogromna je čast primiti priznanje od kolega koje su za mene paradigma glumačkog umeća. Raduje me što ću biti u prilici da pored figurine Nušića, koju sam dobila prošle godine u Smederevu, postavim figuru sa likom njemu omiljene glumice. Gledaću ih jedno pored drugog na komodi, i zaigravati se kao dete - što i priliči glumcima koji su po prirodi velika deca.
Prvakinju Srpskog narodnog pozorišta za ovo prestižno priznanje, predložili su njena matična kuća i Savez dramskih umetnika. Predlažući je za nagradu „Žanka Stokić“, o vrhunskim umetničkim dostignućima Gordane Đurđević-Dimić, njene kolege su, između ostalog, napisale:
„U potpunosti predana pozorištu, vazda na tragu svega što je naučila od svog profesora Branka Pleše na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, neobuzdano moćnog talenta i neodoljivog scenskog šarma, velikog iskustva i spremnosti da pozorištu pristupa ne samo izvanrednim glumačkim instinktom već i ozbiljnim intelektualnim promišljanjem, Gordana Đurđević-Dimić je tokom svoje bogate karijere odigrala veliki broj uloga u teatru, a pre svega u Srpskom narodnom pozorištu... To da kao glumica može apsolutno sve, Gordana Đurđević-Dimić je dokazala i ulogama koje je ostvarila na televiziji i na filmu.“
Dosadašnje dobitnice nagrade „Žanka Stokić“ su Svetlana Bojković, Milena Dravić, Radmila Živković, Đurđija Cvetić, Ružica Sokić i Seka Sablić.
IZ njenog bogatog repertoara izdvojili su uloge Agneze u Šnajderovim „Durmanskim tišinama“, Crkve Ružice u „Beloj kafi“ Aleksandra Popovića, Tatjane u Puškinovom „Evgeniju Onjeginu“, Šefice u Anujevom „Ženskom orkestru“, Tetke u Jovanovićevom „Oslobođenju Skoplja“, Jelke u „Tužnoj komediji“ Gončarova i Savina, Puke u Šekspirovom „Snu letnje noći“, Marije A. Moskaljove u „Ujkinom snu“ Dostojevskog i Savina...
* * * * *
SUD PONIŠTIO PRESUDU ZASNOVANU NA POLITIČKIM RAZLOZIMA
KRAJ NEPRAVDI
BEOGRADSKI Okružni sud rehabilitovao je Živanu Žanku Stokić. Ovom odlukom stavljena je tačka na višedecenijsku nepravdu koja je naneta jednoj od naših najvećih glumica svih vremena, koja je posle Drugog svetskog rata bila osuđena na osam godina gubitka srpske nacionalne časti. Od sada se pokojna glumica neće više smatrati osuđivanom.
Žankina „krivica“ bila je što je za vreme rata, kao član beogradskog Narodnog pozorišta, glumila u pozorištima „Veseljaci“ i „Centrala za humor“, koji su bili pod blagonaklonom zaštitom nemačkog okupatora, a naročito što je uzimala aktivno učešće u programu beogradske radio-stanice koja je direktno bila u rukama Nemaca i to u okviru redovne emisije „Šareno popodne“. Ovim je, kako je glasila presuda Suda za suđenja zločina i prestupa protiv nacionalne časti, „kulturno i umetnički sarađivala sa okupatorom i domaćim izdajnicima, stavljajući u službu svoje umetničke sposobnosti i svoj glumački renome“.
Tokom postupka rehabilitacije, Okružni sud je utvrdio da se Žanka od svoje najranije mladosti bavila glumom i da je svom poslu bila u potpunosti posvećena. U obrazloženju odluke, navedeno je da je sama Žanka tokom svog suđenja istakla da je doborovoljno pristupila novim pozorištima jer joj je bio potreban novac za lečenje, a da je radio-stanici stupila pod prinudom, na traženje glavnog nemačkog radio-aranžera.
U presudi za rehabilitaciju navodi se i da Žanka nije bila politički angažovana i da jedino zbog svog zdravstvenog stanja nije bila u prilici da odbija ponuđene angažmane. Istaknuto je i da time nije uticala na stvaranje drugačije atmosfere u kulturnim i širim krugovima. Takođe, u njenu korist da joj se izbriše osuda išlo je i to što tokom suđenja nije imala branioca, čime joj je bilo povređeno pravo na stručnu pomoć u odbrani. Izrečena kazna, stav je Okružnog suda, a zasnovana je na političkim i ideološkim razlozima.
ZAHTEV za rehabilitaciju Žanke Stokić podnela je Liga za zaštitu privatne svojine i ljudskih prava iz Požarevca u oktobru 2006. godine. Njemu su se pridružili i Narodno pozorište, kao i „Večernje novosti“, koji svake godine dodeljuju nagradu koja nosi Žankino ime. (N. BIJELIĆ)
